6 Giải Marathon Danh Giá Nhất Hành Tinh

1. Vậy làm sao để xếp hạng độ khó của từng giải ?

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thành tích của Runner ở các giải Major khác nhau chẳng hạn như quy mô số lượng người tham gia, thời gian xuất phát và đặc điểm lộ trình, chưa kể đến các điều kiện thời tiết hoặc sức khỏe của người tham gia tại thời điểm đó. Với suy nghĩ đó, các tổ chức chạy bộ đã xem xét hàng trăm dữ liệu từ mỗi giải đấu, cũng như từ nền tảng theo dõi hoạt động Strava, để xếp hạng 6 giải này một cách khách quan nhất có thể.
Hầu hết các giải đều cung cấp số liệu công khai về thời gian hoàn thành trung bình và tỷ lệ hoàn thành, vì vậy bài viết này sẽ phân tích dữ liệu trong 5 năm về thời gian hoàn thành, số lượng người tham gia và người hoàn thành (loại trừ năm 2020, khi hầu hết các giải bị hủy do đại dịch COVID-19) để tính toán một cách trực quan nhất. Đối với các giải không công khai số liệu, Strava đã cung cấp dữ liệu trong 2 năm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng số liệu của Strava thường nhanh hơn khoảng 15-30 phút so với số liệu từ toàn bộ số người tham gia giải, có thể do người dùng Strava thường thuộc nhóm chạy nhanh hơn. 
Strava cũng cung cấp dữ liệu trong 2 năm về các yếu tố sau:

• Tỷ lệ Runner nhắm đến thời gian hoàn thành từ 3:30:00 đến 3:59:59 và đạt được mục tiêu của họ (dựa trên tốc độ trong 8 dặm đầu tiên để ước tính thời gian mục tiêu).
• Tỷ lệ Runner nhắm đến thời gian hoàn thành từ 3:30:00 đến 3:59:59 và đạt được Negative Split (chạy nửa sau nhanh hơn nửa đầu), điều này có thể phản ánh trình độ của người tham gia hoặc độ khó của lộ trình.
• Tỷ lệ runner nhắm đến thời gian hoàn thành từ 3:30:00 đến 3:59:59 nhưng bị chậm lại từ 10-20% (so sánh tốc độ trước và sau khi họ bị kiệt sức ở khoảng mốc 20 dặm).

Như đã nhấn mạnh, thời tiết cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thành tích chạy của bạn, vì vậy các tổ chức đã kiểm tra các báo cáo thời tiết lịch sử để xem runner tham gia các giải Major thường phải đối mặt với điều kiện như thế nào vào ngày thi đấu. Cuối cùng, Activ đã tham khảo ý kiến cũng như góc nhìn từ những Six Star Finishers để có góc nhìn thực tế nhất về từng lộ trình của các giải Major.

2. Tìm hiểu 6 giải Marathon danh giá nhất hàng tinh

2.1 Berlin Marathon 

Berlin Marathon và Chicago Marathon đều đang giữ nhiều kỷ lục thế giới hiện tại, thế nên được xem là hai giải dễ nhất, đúng không? Sai rồi. Theo dữ liệu đổ về, Berlin có một chút lợi thế hơn so với Chicago. Đã có tổng cộng 12 kỷ lục thế giới được thiết lập trên lộ trình bằng phẳng và vòng quanh thủ đô nước Đức, bao gồm kỷ lục thế giới dành cho nữ hiện tại là 2:11:53 – do vận động viên người Ethiopia Tigst Assefa lập vào năm 2023, phá sâu kỷ lục trước đó của Brigid Kosgei là 2:14:04. Mặc dù lộ trình này thường được miêu tả là bằng phẳng và dễ đi thế nhưng các Runner vẫn phải leo tổng cộng 241 feet và hạ 260 feet độ cao trên quãng đường 26,2 dặm (42KM). Sự giảm độ cao nhỏ này có thể góp phần giúp thời gian hoàn thành nhanh hơn, với thời gian trung bình theo dữ liệu từ Strava là 3:53:13 trong 2 năm gần đây.  Điều thực sự khiến Berlin có phần dễ  chạy hơn Chicago một chút đó chính là điều kiện thời tiết thuận lợi vào cuối tháng 9 – thời điểm giải đấu diễn ra hàng năm. Rob Dalto, người nhận huy chương Six Star finisher vào năm 2023, chia sẻ: *"Tôi nghĩ Berlin và Chicago gần như ngang nhau, nhưng tôi sẽ nghiêng về Berlin vì thời tiết ở đó ổn định hơn, trong khi Chicago lại biến động nhiều hơn. Bạn sẽ có cơ hội hoàn thành đường chạy cao hơn khi gặp điều kiện tốt tại Berlin."  Holly Wittsack, một Six Star finisher hoàn thành hành trình của mình tại Tokyo vào tháng 3 vừa qua, nhận xét: "Berlin là giải dễ nhất và cũng là giải mà tôi chạy nhanh nhất trong cả sáu giải. Đường chạy bằng phẳng giúp ích rất nhiều, nhưng tôi nghĩ còn có yếu tố tinh thần khi biết rằng mình đang chạy trên lộ trình được mệnh danh là 'đường chạy marathon nhanh nhất thế giới'  điều đó thực sự khiến bạn cảm thấy thăng hoa."

2.2 Chicago Marathon

Chicago Marathon hiện đang giữ kỷ lục thế giới marathon dành cho nam với thời gian đáng kinh ngạc 2:00:35, được thiết lập bởi cố vận động viên Kelvin Kiptum vào năm 2023. Cùng năm đó, Sifan Hassan đến từ Hà Lan cũng giành chiến thắng ở nội dung dành cho nữ với thời gian chớp nhoáng 2:13:44 – thành tích nhanh thứ hai trong lịch sử marathon nữ và lập kỷ lục mới trên đường chạy của giải. Vào những năm thời tiết thuận lợi, đường chạy này (cùng với sự cổ vũ cuồng nhiệt của khán giả) có thể thúc đẩy runner đạt kỷ lục cá nhân (PB) mới – yếu tố thu hút gần 46.000 Runner đến với thành phố này vào cuối tuần thứ hai của tháng 10 hàng năm. Nick Fung, một Six Star finisher sống tại New York, người hoàn thành hành trình của mình ở Tokyo vào năm 2023, chia sẻ: *"Tôi đã chạy Chicago ba lần, và đây là đường chạy lý tưởng nhất để lập PB." Trong quãng đường 26,2 dặm (42KM)  runner phải leo lên tổng cộng 243 feet (74M) và hạ xuống 242 feet (73M), nên gần như không thể có lộ trình nào phẳng hơn. Những con số này có thể bị ảnh hưởng bởi thực tế rằng lộ trình bằng phẳng khiến nhiều runner khó kiểm soát tốc độ ở những dặm đầu.  Tuy nhiên, mặc dù lộ trình tương đối dễ, thời gian hoàn thành trung bình của Chicago chỉ đứng thứ tư, ở mức 4:23:36. Yếu tố thay đổi lớn nhất ở Chicago chính là thời tiết. Nhiệt độ trong ngày thi đấu có thể thấp tới dưới 0°C và cao lên đến trên 20°C, vì vậy luôn có sự bất ổn định về điều kiện mà các Runner sẽ gặp phải. Trung bình trong 20 năm qua, điều kiện thời tiết lúc bắt đầu cuộc đua ở Chicago là 10°C, độ ẩm 77%, trời mây nhiều và gió 7 mph, thường là gió ngược với các runner. “Thời tiết vào ngày thi đấu có thể ảnh hưởng rất lớn. Chẳng hạn, vào năm 2021, Chicago rất nóng, ẩm và có gió mạnh. Tôi đã gặp khó khăn với chuột rút chân trong ngày hôm đó,” chia sẻ Joe Drake, một runner đến từ Seattle, người đã nhận huy chương Six Star của mình tại Tokyo vào năm 2023. “Nhưng vào năm 2023, nhiệt độ lúc thi đấu là 7°C lý tưởng và tôi đã có một trải nghiệm tuyệt vời, hoàn thành cuộc đua với thành tích nhanh thứ ba của mình.”

2.3 Tokyo Marathon

Tokyo là nơi tổ chức khoảng 35.000 runner vào đầu tháng 3 mỗi năm tương đương với số lượng tham gia ở giải Boston nổi tiếng là khó tham gia. Tuy nhiên, những ai có thể giành được suất tham gia sẽ được trải nghiệm một cuộc đua tuyệt vời, vì Tokyo có một lộ trình khá phẳng, bắt đầu với một đoạn dốc nhẹ và bao gồm một số đoạn mà Runner có thể băng băng về đích một cách dễ dàng. Thực tế, trong suốt cuộc đua, không có điểm nào mà runner tăng độ cao hơn 10 feet trong một dặm, tổng độ dốc lên là 198 feet (60M) và dốc xuống là 322 (98M) feet. Vào năm 2022, Eliud Kipchoge (Kenya) và Brigid Kosgei (Kenya) đã thiết lập các kỷ lục thế giới với thời gian hoàn thành là 2:02:40 và 2:16:02. Trung bình thời tiết trong sáu năm qua vào lúc bắt đầu Tokyo Marathon nằm ở mức 8°C, độ ẩm 55%, trời nắng và gió 6 mph. Tỷ lệ hoàn thành của cuộc đua là 93,5%, cũng là tỷ lệ cao thứ hai trong các giải Marathon Majors cung cấp thông tin về số người tham gia và hoàn thành, và thời gian hoàn thành trung bình là 3:57:42, theo dữ liệu từ Strava, tương đương với thời gian hoàn thành ở Chicago. 
Việc di chuyển đến Tokyo là một hành trình dài nếu bạn đến từ nước ngoài, và tác động của lệch múi giờ có thể ảnh hưởng nặng nề trong 10K cuối cùng. Theo nhận xét của các runner, trải nghiệm trên đường chạy khá trái chiều. "Có đám đông cổ vũ nhưng năng lượng không sôi động bằng các giải marathon khác  đây là giải yên tĩnh nhất trong số giải Majors, và sự thiếu cổ vũ khiến việc duy trì động lực trở nên khó khăn," Fung chia sẻ. "Cũng có rất nhiều đoạn chạy lượn lách trong vài dặm đầu tiên, và các đoạn đi đi về về nhiều lần khá mệt mỏi về mặt tinh thần."
Dù vậy, lộ trình phẳng và nhanh có thể giúp runner đạt thành tích tốt nhất của mình, và đôi khi, sự độc đáo của tuyến đường cũng mang lại động lực. "Một điểm rất tích cực là với lộ trình có nhiều nhánh đi đi về về, bạn có thể nhìn thấy nhóm dẫn đầu chạy ngược chiều với bạn khi họ quay về," Drake cho biết. "Trước Tokyo, tôi chưa bao giờ được nhìn thấy các elite runner trực tiếp – và thật kinh ngạc, họ chạy nhanh đến mức khó tin."

2.4 London Marathon

Ngược lại với các giải ở trên, London là một giải chạy hoàn toàn khác. Giải chạy này có nhiều điểm tương đồng với các đường đua nhanh như Berlin và Chicago, nhưng dữ liệu lại cho thấy đây là một thử thách lớn hơn đôi chút. Tương tự như những đường đua lập kỷ lục, lộ trình từ Greenwich đến The Mall của London về cơ bản là bằng phẳng, với một đoạn lặp đi lặp lại sau khi vượt qua cầu Tower Bridge. Trong suốt 26,2 dặm, các chân chạy sẽ phải leo tổng cộng 419 feet (127M) và xuống dốc 531 feet (161M). Mặc dù Kelvin Kiptum đã lập kỷ lục nam hiện tại với thời gian 2:01:25 chỉ mới năm ngoái. Còn một điều kinh ngạc hơn là kỷ lục nữ của Paula Radcliffe từ năm 2003 với thời gian 2:15:25 vẫn đứng vững suốt hai thập kỷ. Wittsack giải thích: 'Tôi cảm thấy London là giải khó nhất, không phải vì đặc điểm địa hình, mà là vì môi trường trên đường chạy.' Cô cho biết: 'Giải này có cảm giác như một lễ hội với rất nhiều người hóa trang để lập các kỷ lục Guinness khác nhau. Đừng hiểu lầm, khía cạnh đó rất thú vị và là một phần của trải nghiệm London Marathon, nhưng thật khó để coi đây là một cuộc đua nhanh nhằm đạt mục tiêu vì không gian trên đường rất hạn chế.'
Nói về khán giả, hầu hết các runner đều khẳng định rằng London Marathon có thể so sánh với New York City Marathon rất đông đúc và rất sôi động. Cũng giống như ở Chicago, thời tiết vào cuối tháng 4 tại London có thể ảnh hưởng lớn đến hiệu suất của các vận động viên. Trong vòng 5 năm qua, nhiệt độ trung bình tại thời điểm xuất phát là 13°C, độ ẩm 80%, và thường có mây hoặc mưa. Điều đáng chú ý nhất chính là độ ẩm, đã tăng từ 67% vào năm 2018 lên 96% vào năm 2023. Fung chia sẻ: "Cả hai lần tôi tham gia, trời đều mưa." Xứng đáng với biệt danh là xứ sở sương mù. 

2.5 Boston Marathon

Thống kê về Boston Marathon cho thấy đây là một giải chuyên về tốc độ. Cuộc đua Bắt đầu từ năm 1897 và là giải marathon thường niên lâu đời nhất thế giới có thời gian hoàn thành trung bình nhanh nhất là 3:49:42, tỷ lệ vận động viên đạt mục tiêu cao thứ hai 6%, và tỷ lệ vận động viên giảm tốc từ 10-20% sau 20 dặm thấp thứ hai 42.5%. Nhưng bạn cần nhớ rằng khoảng 80% số người tham gia phải đạt chuẩn thời gian để có thể tham gia, điều này chắc chắn khiến dữ liệu nghiêng về phía các vận động viên nhanh hơn. Caitlin Carlson, người nhận huy chương Six Star finisher tại Tokyo vào năm 2016, chia sẻ: “Có điều gì đó về sự danh giá của Boston khiến nó trở nên đáng nể hơn.” Dù có những số liệu ấn tượng, điều khiến Boston trở nên hấp dẫn chính là đường đua dạng xuôi dốc thuần tự nhiên và xuất phát theo lộ trình thẳng từ điểm này đến điểm khác. Hằng năm, vào ngày thứ Hai thứ ba của tháng 4, các vận động viên xuất phát từ Hopkinton, băng qua tám thành phố và thị trấn của bang Massachusetts trước khi về đích ở Boston. Carlson nói: "Bạn được chở bằng xe buýt ra khỏi trung tâm thành phố cách đó 26.2 dặm, và trên đường đi, bạn sẽ nghĩ: 'Ôi trời, mình phải chạy ngược lại toàn bộ quãng đường này sao!' Theo tôi, điều đó tạo ra thử thách tâm lý lớn hơn bất kỳ cuộc đua nào khác." 
Người ta thường nói rất nhiều về bốn ngọn đồi ở Newton, bắt đầu từ dặm thứ 16 và chỉ kết thúc ngay trước dặm 21. Nhưng điều thực sự gây khó khăn không phải là 815 feet (khoảng 248 mét) độ cao tăng dần của đường đua, mà chính là 1,275 feet (khoảng 388 mét) độ cao giảm. Nhiều vận động viên chạy quá nhanh trong bốn dặm đầu tiên với đường dốc xuống, làm cơ đùi của họ kiệt sức trước khi chạm đến những ngọn đồi thực sự ở nửa sau của cuộc đua. (Thậm chí có thể nói rằng Eliud Kipchoge đã mắc sai lầm này vào năm 2023 khi anh chỉ về đích ở vị trí thứ sáu với thời gian 2:09:23). Các kỷ lục hiện tại của đường đua, 2:03:02 của Geoffrey Mutai người Kenya và 2:19:59 của Buzunesh Deba người Ethiopia, đã tồn tại từ năm 2011 và 2014.
Để thành công ở Boston, điều quan trọng là phải chạy một cách thông minh nếu không, bạn sẽ phải trả giá. Fung chia sẻ: "Bạn phải đối mặt với những ngọn đồi liên tục trên toàn bộ đường đua, và những đoạn dốc xuống khiến cơ đùi của bạn hoàn toàn cạn kiệt sức lực. Tôi luôn cảm thấy mệt mỏi nhất là sau mỗi lần chạy marathon ở Boston."

2.6 New York Marathon

Có một điều không thể phủ nhận là New York City Marathon là giải chạy khó nhất trong sáu giải thuộc Abbott World Marathon Majors. Đây là giải marathon lớn nhất thế giới với hơn 50.000 vận động viên tham gia, có thời gian hoàn thành trung bình chậm thứ hai, 4:49:00, theo dữ liệu từ ban tổ chức, và tỷ lệ vận động viên đạt được mục tiêu chỉ đạt 2%  thấp nhất trong các giải. Tuy vậy, NYC Marathon lại có tỷ lệ hoàn thành cao nhất 98% trong các giải Majors, điều này cho thấy sự quyết tâm mạnh mẽ của các vận động viên để hoàn thành đường đua mang tính biểu tượng này. Và đúng là cần sự quyết tâm lớn để vượt qua quãng đường 26,2 dặm qua 5 quận của thành phố New York. Đường chạy theo tuyến điểm nối liền này băng qua 5 cây cầu, bao gồm đoạn leo dốc 135 foot (khoảng 41 mét) trên cầu Verrazano ở dặm đầu tiên, và một đoạn leo hơn 100 foot (khoảng 30 mét) để băng qua cầu Queensboro ở dặm 15 và 16." New York City có độ thay đổi độ cao nhiều nhất trong các giải Majors, và bạn có thể phá hỏng kết quả của mình ngay từ đầu nếu chạy quá nhanh ở dặm đầu tiên, vốn hoàn toàn là leo dốc," Dalto chia sẻ. Toàn bộ đường chạy là những đoạn dốc lên xuống liên tục, và để thêm thử thách khi gần về đích, vận động viên còn phải leo gần 100 foot (khoảng 30 mét) ở dặm 24 trên đại lộ Fifth Avenue. "Mọi thứ có thể trở nên vô cùng khắc nghiệt, với cảnh tượng nhiều người kiệt sức trên Fifth Avenue và Công viên Trung tâm ở những đoạn cuối của cuộc đua," Chris Chavez, người sáng lập Citius Mag và đã hoàn thành hành trình Six Star của mình ở Tokyo năm 2019, cho biết.
Giải chạy này thật sự là một thử thách khó nhắn ngay cả với những Elite kỳ cựu. Kỷ lục đường chạy dành cho nữ hiện tại là 2:22:31, được thiết lập cách đây hai thập kỷ vào năm 2003 bởi Margaret Okayo (Kenya). Bên cạnh đó kỷ lục dành cho nam, tồn tại suốt 12 năm, chỉ vừa bị phá vỡ 8 giây vào năm 2023 bởi vận động viên Ethiopia, Tamirat Tola, với thành tích 2:04:58.
"Đường chạy khiến tôi đau đớn nhất luôn là New York City (tôi đã chạy ba lần), có lẽ vì những ngọn dốc hay còn được gọi là cầu, đặc biệt là cầu Queensboro và các cây cầu ở khu Bronx rất đánh lừa người chạy. Chúng khó khăn hơn vẻ bề ngoài và thường bị bỏ qua khi lập kế hoạch chạy," Drake chia sẻ. "Tuy nhiên, điểm nổi bật nhất của New York City chính là sự cổ vũ của khán giả. Tất cả các giải Majors đều có đám đông tuyệt vời, nhưng New York City thực sự vượt xa. Khi chạy ở đây, đặc biệt nếu bạn có tên trên BIB hoặc trang phục, bạn sẽ dễ dàng cảm thấy rằng hàng triệu khán giả đã tụ tập chỉ để cổ vũ riêng cho bạn."

3. Lời kết

Nếu bạn có cơ hội được tham gia một trong 6 giải Major, chắc chắn đó sẽ là một hành trình tuyệt vời và là ký ức đẹp trong hành trình chạy phía trước của mình! Việc có một kế hoạch huấn luyện cụ thể là rất quan trọng, dù mục tiêu của bạn là hoàn thành marathon trong 3h45, 3 giờ, hay bất kỳ thời gian nào khác. Để có thể chuẩn bị kỹ càng hơn cho các giải chạy sắp tới hãy ghé truy cập ngay vào  Activ Store để sắm cho những đôi giày và phụ kiện chất lượng nhé!

Nguồn tham khảo: Runner's World US